Η «ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ CADIZ» ΓΙΑ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Στην Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης (CEMR) συμμετείχε ο Δήμαρχος της Αθήνας Γιώργος Καμίνης

Στην 25η γενική συνέλευση του Συμβουλίου των Δήμων και των Περιφερειών της Ευρώπης (CEMR), που πραγματοποιήθηκε, από τις 26 έως τις 28 Σεπτεμβρίου 2012, στην πόλη Cadiz της Ισπανίας, συμμετείχε ο δήμαρχος Αθηναίων, κ. Γιώργος Καμίνης.

Ο κρίσιμος ρόλος που καλούνται να διαδραματίσουν οι πόλεις και οι περιφέρειες, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, στον τομέα της κοινωνικής συνοχής, της αλληλεγγύης και της ανάπτυξης, κυριάρχησαν στη γενική συνέλευση του CEMR, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 700 εκπρόσωποι δήμων, περιφερειών και φορέων.

Στη «Διακήρυξη της Cadiz» αναφέρεται ότι ο δρόμος της καινοτομίας περνά μέσα από την Αποκέντρωση, την Ανάπτυξη, τη Δημοκρατία (3D: Decentralization, Development, Democracy) και υπογραμμίζεται η ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών φορέων για την αναστροφή της κατάστασης, καθώς και η ανάγκη στήριξης των δήμων και των περιφερειών στην προσπάθειά τους για οικονομική σταθερότητα και κοινωνική συνοχή.  

Ο δήμαρχος Αθηναίων, κ. Γιώργος Καμίνης, στην ομιλία του αναφέρθηκε, επικαλούμενος το παράδειγμα της Αθήνας, «στις αυξημένες ανάγκες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι πόλεις σε περιόδους κρίσης, καθώς πρέπει να διατηρήσουν αρραγή τον κοινωνικό ιστό, ανταποκρινόμενες στα διαρκώς αυξανόμενα προβλήματα κοινωνικών ομάδων που πλήττονται από την ύφεση».

Περιγράφοντας την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας και της πρωτεύουσας, ο δήμαρχος Αθηναίων σημείωσε ότι «η κρίση σε εθνικό επίπεδο προηγήθηκε της τοπικής», ανέφερε ότι «την ώρα που η ανεργία στη χώρα κινείται στο 23% και τα εισοδήματα φθίνουν, οι δήμοι απειλούνται με οικονομική ασφυξία, λόγω των περιστολών στην ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό».

Η ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΑΛΛΗΣ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗΣ

Η ΑΥΤΑΡΧΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΜΕΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΛΗΤΤΕΙ ΤΟΝ ΣΚΛΗΡΟ ΠΥΡΗΝΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΚΥΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη

Νομικού, τ.  Δημάρχου Αυλώνος Ευβοίας

Πριν λίγο καιρό το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ιταλίας, με τις αποφάσεις 139/2012 και 175/2012, αποφάνθηκε ότι οι διατάξεις που ορίζουν  συγκεκριμένα ποσοστά μείωσης των δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης  όπως όριζε το διάταγμα 75/2010 στο πλαίσιο του ιταλικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, έχουν χαρακτήρα κατευθυντήριο δηλαδή δεν δεσμεύουν συγκεκριμένα  τους δήμους αλλά τους υποχρεώνουν τα τηρήσουν την ποσόστωση εξειδικεύοντας κατά την δική τους κρίση τα επιμέρους μέτρα που θα οδηγήσουν στην επίτευξη των στόχων. Αντίθετα η αφαίρεση κάθε  περιθωρίου αυτενέργειας και πρωτοβουλίας κινείται εκτός των ορίων της συνταγματικότητας αφού παραβιάζει τον σκληρό πυρήνα της «τοπικής αυτονομίας».  Μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι η Ιταλία δεν είναι υπό την επιτήρηση της Τρόϊκας έτσι ώστε να αγνοείται η έννοια της διοικητικής αυτοτέλειας ή της «τοπικής αυτονομίας» όπως επικρατεί να ορίζεται στην γειτονική χώρα το καθεστώς αυτοδιοίκησης των δήμων και των λοιπών Ο.Τ.Α. Η επισήμανση  είναι σωστή αλλά δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την ισοπέδωση και την καταπάτηση των συνταγματικών αρχών που διέπουν  την τοπική αυτοδιοίκηση, φαινόμενα που συναντώνται διαρκώς πιο συχνότερα στην χώρα μας.

Η συμπερίληψη μέτρων και κυρίως η επιβολή τους με τρόπο που αγνοεί παντελώς την έννοια της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ όπως στην περίπτωση της συρρίκνωσης των πόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελεί τελικά το αποκορύφωμα μίας πορείας αποδυνάμωσης της αυτοδιοίκησης και τελικής χειραγώγησής της, πορεία στην οποία το Μνημόνιο και η Τρόϊκα  χρησιμοποιούνται ως άλλοθι  προκειμένου να επιβληθούν σκοπιμότητες   εγχώριων κατεστημένων.

Έχουν περάσει περισσότερα από είκοσι χρόνια από την θέσπιση του Νόμου 1829/1989 με τον οποίο καταστρώθηκε το ισχύον θεσμικό πλαίσιο των πόρων της  πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα θεσμοθετημένα έσοδα της Αυτοδιοίκησης είναι ποσοστό επί συγκεκριμένων φόρων και συνεπώς  το  συνολικό ποσόν καθορίζεται από την απόδοση αυτών των φόρων. Πάντοτε το Υπουργείο Οικονομικών επεδίωκε την υφαρπαγή θεσμοθετημένων πόρων. Αλλά και η ίδια η Τοπική Αυτοδιοίκηση ανέχθηκε την παρακράτησή  τους. Τότε όμως που ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δυναμικών αυτών πόρων αύξανε ετησίως κατά 15% περίπου υπήρχε το περιθώριο της «συνεισφοράς». Σήμερα τα περιθώρια έχουν  εξαϋλωθεί  αφού  η απόδοση των φόρων που συγκεντρώνονται στο «καλάθι» των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων του ν.1829/1989 μειώνεται διαρκώς. Αλλά ακόμη και σήμερα η όποια μείωση στην μεταβίβαση των θεσμοθετημένων πόρων θα μπορούσε εκτάκτως να συζητηθεί υπό την προϋπόθεση ότι αυτή αποτελεί αποτέλεσμα συμφωνίας με την τοπική αυτοδιοίκηση και όχι μονομερής απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών και της Κυβέρνησης. Διότι σε αυτή την περίπτωση  παραβιάζεται η αρχή της οικονομικής αυτοτέλειας  στην οποία θεμελιώνεται το σύστημα των πόρων του ν.1829/1989  και αυτός ο ίδιος ο νόμος που υλοποιεί αυτή την συνταγματική αρχή. Με άλλα λόγια δεν  πρέπει να γίνεται αποδεκτή η μονομερής απόφαση μείωσης των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων χωρίς την συμφωνία με την Κεντρική Ένωση Δήμων.