ΕΤΣΙ ΞΗΛΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΗΜΟΙ-ΝΗΣΙΑ;

H τροπολογία Σηφουνάκη

Δημοσιοποιήθηκε στο διαδίκτυο (www.aftodioikisi.gr )μία τροπολογία του Βουλευτή του ΠΑΣΟΚ κ. Νίκου Σηφουνάκη με την οποία επιχειρείται η τροποποίηση του άρθρου 1 του ν.3852/2010 περί συστάσεως των Δήμων και ειδικότερα προβλέπει την διαίρεση των υφισταμένων Δήμων που αντιστοιχούν σε ένα νησί εφόσον το νησί αυτό έχει περισσότερους από 30.000 κατοίκους. Η αφορμή αυτής της τροπολογίας είναι ασφαλώς η πολυζητημένη περίπτωση της Λέσβου, στην οποία και πολιτεύεται ο κ. Σηφουνάκης. Μαζί με την Λέσβο όμως συμπαρασύρονται ακόμη έξι νησιά προσθέτοντας έως και 16 νέους δήμους στους ήδη 325 υπάρχοντες. Το ζήτημα δεν είναι ούτε ποσοτικό ούτε απλώς αριθμητικό. Είναι δείγμα του πως κάποιοι ακόμη και σήμερα κατανοούν τις μεταρρυθμίσεις.

Πράγματι, η σύσταση ενός Δήμου σε νησιά με μεγάλη έκταση  όπως π.χ. η Λέσβος και δευτερευόντως η Κέρκυρα και η Ρόδος, είχε επισημανθεί ως μία ακραία και ατυχής επιλογή του «Καλλικράτη». Η επελθούσα κρίση αλλά και η αδυναμία του πολιτικού συστήματος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μίας δύσκολης όντως τοπικής διακυβέρνησης ανέδειξε ακόμη περισσότερο την αστοχία του νομοθέτη του ν. 3852/2010. Ίσως ήταν σωστό να επανεξεταστεί η περίπτωση της Λέσβου χωρίς πάντως να ακυρωθούν τα λοιπά κριτήρια της χωροταξικής διάρθρωσης των Δήμων. Ενδεχομένως έπρεπε να εξεταστεί και η περίπτωση της Κέρκυρας και της Ρόδου με μεγαλύτερη πάντως επιφύλαξη και εφόσον εξέφραζαν αυτή την πρόταση τα Δημοτικά Συμβούλια. Σε κάθε περίπτωση ότι γινόταν έπρεπε να έχει θεσμοθετηθεί τουλάχιστον έξι μήνες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Αντί αυτού επιχειρείται τώρα, δύο μήνες πριν από τις εκλογές, η διάσπαση επτά δήμων-νησιών και η σύσταση έως και 16 νέων. Στα παραπάνω χωριά προστίθεται η Χίος, η Σάμος, η Κεφαλονιά και η Ζάκυνθος. Ένας Βουλευτής της Λέσβου με την σύμπραξη όπως λέγεται και του Υπουργού Δικαιοσύνης που πολιτεύεται στην Λέσβο προκειμένου να νομιμοποιήσουν μία τοπική επιλογή η οποία όντως μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, συγκεντρώνουν και τις ιδιοτελείς προθέσεις άλλων συναδέλφων τους διότι ποιος βουλευτής μονοεδρικής ή δυεδρικής εκλογικής περιφέρειας θα ήθελε την εκλογική του περιφέρεια υπό την διακυβέρνηση ενός Δημάρχου και ενός Δημοτικού Συμβουλίου.

Κατάλοιπα μίας  όχι και τόσο παλαιάς αλλά πάντως καταδικασμένης στη συνείδηση των πολιτών Βουλευτοκρατίας που μεταχειρίζεται την εντολή για την ορθή, σοβαρή και συνετή νομοθέτηση προκειμένου να ικανοποιήσει ιδιοτελείς πολιτικές και τοπικιστικές επιδιώξεις.

Σαν να μην έφθανε αυτό, η προτεινόμενη τροπολογία αγνοεί παντελώς την νομική δομή του «Καλλικράτη» και ξεχνά ότι ήδη από τον ν. 2539/1997 (Πρόγραμμα «Ι.Καποδίστριας») οι Δήμοι ορίζονται δια νόμου και όχι με Π.Δ. όπως ίσχυε πριν. Συνεπώς έπρεπε να τολμήσουν να προτείνουν και τους συγκεκριμένους Δήμους. Αντί αυτού θέτει κριτήρια πληθυσμιακά και παραπέμπει σε «υπάρχουσες» προτάσεις του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (αναγόμενες στο 2008) και της «Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων», δηλαδή της παλαιάς ΚΕΔΚΕ!!!. Με άλλα λόγια δεν αναγνωρίζει δικαίωμα διαμόρφωσης προτάσεων ούτε στην σημερινή Κεντρική Ένωση Δήμων ούτε σε κανέναν άλλον αυτοδιοικητικό φορέα!!!

Αναρωτιόμαστε, πόση φαιά ουσία χρειάζεται να διαθέτει κανείς για να συντάξει αυτό το νομοθετικό έκτρωμα; Αυτή είναι η τεχνική, το περιεχόμενο και ο προσανατολισμός των Μεταρρυθμίσεων για τις οποίες κομπάζει η Κυβέρνηση στα λόγια; 

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΙΡΕΤΟΥ

Απόσπασμα από την Μελέτη του Δημήτρη Ι. Κατσούλη

για την "ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ"

Ο επαγγελματικός βίος των αιρετών που  αναλαμβάνουν αξιώματα πλήρους απασχόλησης και ευθύνης, όπως των δημάρχων κατά κύριο λόγο και  των αντιδημάρχων  δευτερευόντως, τίθεται σε δεύτερη μοίρα ή έστω περιορίζεται από την άσκηση του πολιτικού αξιώματος με αποτέλεσμα την άμεση ή σταδιακή αποκοπή από την επαγγελματική δραστηριότητα. Αυτό συμβαίνει κατά κύριο λόγο για τους ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και για τους υπαλλήλους καριέρας στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. 

Η έξοδος του αιρετού από τον επαγγελματικό βίο αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την προσέλκυση άξιων επαγγελματιών ή στελεχών του ιδιωτικού τομέα στην τοπική αυτοδιοίκηση και ιδίως στην άσκηση ηγετικού ρόλου.

Αντίθετα, όπως έχουμε ήδη σημειώσει, η νομοθεσία κατέστρωσε ρυθμίσεις που ευνοούσαν την ενασχόληση των δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων του ευρύτερου δημοσίου τομέα όπως κάθε φορά προσδιορίζεται στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό αλλά συναντάται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Η σταθερότητα της εργασιακής σχέσης στον δημόσιο τομέα εξασφαλίζει στους αιρετούς δημοσίους υπαλλήλους τη διατήρηση της θέσης εργασίας και περιορίζει την ανασφάλειά τους μόνο ως προς την ανέλιξη στην ιεραρχία μετά την επάνοδό τους στην υπηρεσία.

Αντίθετα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τα  στελέχη του ιδιωτικού τομέα και τους επιχειρηματίες η ενασχόληση με την άσκηση δημαρχιακών ή άλλων καθηκόντων επιφύλασσε το ενδεχόμενο της επαγγελματικής αποτυχίας ή στην περίπτωση που περιόριζαν σε μέγιστο βαθμό ή απέφευγαν την άσκηση επαγγέλματος  η επάνοδος στην επαγγελματική ζωή μετά το πέρας της θητείας  ήταν ιδιαίτερα  δύσκολη.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔiΕΠΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ

Του Δημήτρη Κατσούλη

Αναλυτικότερα ΠΑΤΗΣΕ ΕΙΚΟΝΑ
βλ. σελ.24-42

1.1.Οι αιρετοί, φορείς πολιτικής εντολής

Οι αιρετοί της τοπικής αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο του συστήματος διακυβέρνησης είναι φορείς πολιτικής εντολής. Αυτή η ιδιότητα καθιστά διακριτό τον ρόλο των αιρετών τόσο έναντι των υπαλλήλων  των δημοτικών ή περιφερειακών υπηρεσιών και γενικώς των λοιπών δημοσίων υπηρεσιών όσο και έναντι των λοιπών Αρχών που δεν διαχειρίζονται άμεση πολιτική εντολή στο πλαίσιο της εκτελεστικής λειτουργίας του Κράτους.

Η αποστολή των αιρετών δεν μπορεί να εμποδίζεται ή να ακυρώνεται από λειτουργικά εμπόδια, από διοικητικούς ελέγχους καθώς και από περιορισμούς στη διάθεση του χρόνου ή στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων που είναι αναγκαίες για την εκπλήρωσή της.

1.2.Οι αιρετοί πρέπει να ασκούν χωρίς περιορισμούς και  «βάρη» την αποστολή τους.

Ο αιρετός πρέπει να είναι σε θέση να διαθέσει όλον τον αναγκαίο χρόνο και να αφοσιώνεται στην αποστολή του, ιδίως όταν αναλαμβάνει ηγετικά καθήκοντα που απαιτούν διαρκή απασχόληση. Για να καταστεί αυτό δυνατόν πρέπει να του παρέχονται για όσο χρόνο διαρκεί η αποστολή (θητεία) λειτουργικές διευκολύνσεις και οικονομικές ανταμοιβές ανάλογες του χρόνου, του περιεχομένου και του κύρους της αποστολής του, έτσι ώστε να καλύπτεται η απώλεια εισοδήματος από την μη άσκηση ή τον περιορισμό στην άσκηση του επαγγέλματός του (αντικειμενικός περιορισμός όχι  λόγω «επαγγελματικού  ασυμβίβαστου») και να αφοσιώνεται στην αποστολή που του ανατέθηκε.

1.3.Διαρκής  βελτίωση των ηγετικών δεξιοτήτων- πρόσβαση στην  εξειδικευμένη γνώση

Για να είναι δυνατή η αποτελεσματική λειτουργία του πρέπει να έχει απεριόριστη πρόσβαση στην γνώση και στην εξειδίκευση. Η δυνατότητα αυτή συμβάλλει στην διαρκή βελτίωση των ηγετικών του δεξιοτήτων.  Η νομοθεσία δεν πρέπει να θέτει εμπόδια λειτουργικού, οικονομικού ή άλλου χαρακτήρα στην πρόσβαση των αιρετών στην εξειδικευμένη γνώση και πληροφορία.

1.4.Νομική ευθύνη των αιρετών. Αρχές της χρηστής διοίκησης, της λογοδοσίας και της κατοχύρωσης του δημοκρατικού κύρους των αιρετών

Οι αιρετοί, κατά την άσκηση των λειτουργιών τους, πρέπει να έχουν σταθερό γνώμονα την νομιμότητα, την αμεροληψία, την αρχή της χρηστής διοίκησης με πλήρη σεβασμό στη διάκριση των λειτουργιών, των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών των ιδίων και των υπηρεσιών του δήμου.

Πρέπει να απέχουν από την συμμετοχή στη συζήτηση και στη ψηφοφορία διοικητικών αποφάσεων που αφορούν συμφέροντα των ιδίων και των συγγενών τους.

Η τήρηση των αρχών της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης και της αμεροληψίας πρέπει να  αποτελεί την δικαιολογητική βάση των ρυθμίσεων για την αστική, πειθαρχική και ποινική ευθύνη των αιρετών και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να οδηγεί στην παρεμπόδιση της ελεύθερης δράσης τους στο πλαίσιο της αποστολής ούτε να καταρρακώνει το νομικοπολιτικό τους κύρος.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΞΗΡΟΣ: ΓΙΑΤΙ Η ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ

Θανάσης Ξηρός

Πηγή: www.aftodioikisi.gr

1. Η απάντηση σε ερώτηση (αριθ. 5101/23.12.2013) βουλευτή της συμπολίτευσης στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου με θέμα τον Ελεγκτή Νομιμότητας των πράξεων της τοπικής αυτοδιοίκησης κατέδειξε ασυγχώρητη προχειρότητα, επικίνδυνη άγνοια και την αδυναμία του Υπουργού Εσωτερικών να αντιληφθεί τη σημασία μιας από τις κρίσιμες επιλογές του «Προγράμματος Καλλικράτης». Για να γνωρίζει ο Υπουργός τι έχει πραγματικά συμβεί, ας μου επιτραπούν ορισμένες επισημάνσεις. Έτσι, θα μπορέσει στο μέλλον, εάν και όταν απαιτηθεί, τουλάχιστον να ενημερώσει τη Βουλή με ακρίβεια.

Η διαδικασία για την επιλογή των επτά επικεφαλής στις Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας ΟΤΑ χρειάστηκε δέκα τρεις μήνες για να ολοκληρωθεί. Η προκήρυξη συμπληρώθηκε, τον Ιούλιο του 2011, έξι μήνες μετά τη δημοσίευσή της, προκειμένου να καθοριστεί το αρμόδιο όργανο για την επιλογή και να απαιτηθεί, επιπλέον, τριετής σχετική εμπειρία από τους ιδιώτες υποψήφιους. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι τα αποτελέσματα αναρτήθηκαν την 24η Φεβρουαρίου 2012. Κατά τα λοιπά, όσα αναφέρονται στην απάντηση αποτυπώνουν επιλεκτικά την πραγματικότητα, ενώ κρίσιμα σημεία της υπόθεσης, εκείνα που αφορούν τις παραλείψεις του Υπουργείου και προφανώς της εκάστοτε πολιτικής του ηγεσίας, αποσιωπώνται.