ΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ «ΒΑΦΤΙΖΕΙ» ΤΟΠΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Αναδημοσίευση από www.localit.gr

Από σήμερα, την επομένη της ψήφισης του νέου Μνημονίου, οι δήμοι και περιφέρειες της χώρας μετονομάζονται σε τοπική δημόσια διοίκηση, κάθε πράξη, πρωτοβουλία και δράση τους τελούν υπό την αυστηρή εποπτεία του υπουργείου Οικονομικών και κατά προέκταση της τρόικας. Τα παραπάνω περιγράφονται στο Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης (Παράρτημα V1, σημείο 7, σελ. 414).

Τα πάσης φύσεως  μέτρα που λαμβάνονται, αλλά και αυτά που θα ακολουθήσουν και τα οποία αφορούν στους δήμους και τις περιφέρειες εξειδικεύονται με ειδικό οδικό χάρτη, η σύνταξη και εφαρμογή του οποίου γίνεται χωρίς τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Σύμφωνα δε με τον καταμερισμό βοήθειας  που έχει ήδη ανακοινωθεί από την Κυβέρνηση τα παραπάνω θα εφαρμοστούν  με ξένη βοήθεια και ειδικότερα με βάση την  γερμανική τεχνογνωσία!!!

Σε περίπτωση δε που τα μέτρα δεν αποδίδουν, θα λαμβάνονται καινούργια. 

Στα …αζήτητα  Σύνταγμα και Καλλικράτης

Για την ιστορία (;) να θυμίσουμε ότι το άρθρο 102 του Συντάγματος της χώρας μεταξύ άλλων προβλέπει τα εξής:

Πρώτον, η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.

Δεύτερον, υπέρ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων.

Τρίτον, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.

Τέταρτον, το κράτος ασκεί στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους.

Πέμπτον, το Κράτος λαμβάνει τα νομοθετικά, κανονιστικά και δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και των πόρων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση της αποστολής και την άσκηση των αρμοδιοτήτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των πόρων αυτών.

Αλλά και στον  Καλλικράτη αναφέρεται ότι οι δήμοι  και οι περιφέρειες «συγκροτούν τον πρώτο και δεύτερο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας αποτελούν θεμελιώδη θεσμό του δημόσιου βίου των Ελλήνων,  όπως αυτός κατοχυρώνεται από τις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος και του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας».

Επίσης με βάση το άρθρο 214 του Καλλικράτη: «Στους δήμους και τις περιφέρειες, καθώς και στα νομικά πρόσωπα αυτών ασκείται εποπτεία από το κράτος, η οποία συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας των πράξεών τους και σε πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών. Η εποπτεία δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ούτε να θίγει τη διοικητική και την οικονομική αυτοτέλειά τους».

Με το νέο Μνημόνιο δηλαδή, καταργείται η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των δήμων και των περιφερειών. Η εποπτεία του κράτους μέσω του ελέγχου νομιμότητας των πράξεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επισήμως πλέον μετατρέπεται σε έλεγχο σκοπιμότητας. Στο εξής το υπουργείο Οικονομικών, με την αιτιολογία της αποτροπής της υπερβολικής σπατάλης των προϋπολογισμών τους, θα ασκεί πλήρη, αυστηρό έλεγχο των δεσμεύσεων επί των δαπανών της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως και σε άλλους φορείς της γενικής κυβέρνησης. 

Μια πρώτη ανάγνωση των μέτρων για τους δήμους

Πέραν όμως της καταστρατήγησης  στην πράξη του Συνταγματικά κατοχυρωμένου ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο νέο Μνημόνιο εντοπίζονται και άλλα σημεία που ενδιαφέρουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Το localit.gr με τη βοήθεια της ΕΕΤΑΑ, κάνει μια πρώτη προσέγγιση των αναφορών που περιλαμβάνονται στο νέο Μνημόνιο και αφορούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Το κείμενο που ακολουθεί δεν αποτελεί ανάλυση του νέου Μνημονίου. Συντάχθηκε για να καλύψει άμεσες ανάγκες. Υπενθυμίζεται ότι το πλήρες κείμενο, που κατατέθηκε στη Βουλή, αποτελείται από δεκαπέντε διαφορετικά πολυσέλιδα έγγραφα. Εντοπίζονται και αναδεικνύονται εννέα (9) «περιοχές», που ενδιαφέρουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η ανάγκη για συνοπτικότητα οδήγησε υποχρεωτικά σε κάποιες ιεραρχήσεις και επιλογές. Τα σημεία του κειμένου που είναι τονισμένα είναι όπως αναφέρονται στο πρωτότυπο κείμενο. Για τη διευκόλυνση του αναγνώστη αναγράφονται η προέλευση, τα εδάφια και οι σελίδες της κάθε αναφοράς.  Τα σχόλια που αναφέρονται είναι τεχνικές επισημάνσεις ή πρώτες ερμηνείες και υπενθυμίσεις.  

1. Εισαγωγή

Στο άρθρο 1 παρ. 2 του νομοσχεδίου αναφέρεται:

«Εγκρίνονται τα Σχέδια:

α) του Μνημονίου Συνεννόησης (Memorandum Of Understanding)  μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο αποτελείται από: αα) το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (Memorandum of Economic and Financial Policies),  ββ) το Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής (Memorandum of Understanding on Specific Economic Policy conditionality) και γγ) το Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης (Technical Memorandum of Understanding) με τα παραρτήματα και τους πίνακες που το συνοδεύουν στην αγγλική ως επίσημη γλώσσα, και σε μετάφρασή του στην ελληνική γλώσσα,  όπως το Σχέδιο του Μνημονίου προσαρτάται στον παρόντα νόμο (Παράρτημα V)».

Τα περισσότερα εδάφια που αναφέρονται και επηρεάζουν άμεσα την Τοπική Αυτοδιοίκηση εντοπίζονται στο Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης (Παράρτημα V).  Ο νόμος, που έχει ισχύ από την επομένη της ψήφισής του παραπέμπει στα Παραρτήματα. 

2. Δημοσιονομικό Πλαίσιο

«Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσματος της γενικής κυβέρνησης ύψους 4½ τοις εκατό του ΑΕΠ έως το 2014.» Παράρτημα V1, σημείο 5, σελ. 411

«Λαμβάνοντας υπόψη την προβλεπόμενη πορεία ανάκαμψης, τα συνεχή προβλήματα της Ελλάδας με τη φορολογική συμμόρφωση και την ανάγκη να προσαρμόσουμε κάποια από τα προηγούμενα μέτρα, θα απαιτηθούν επιπρόσθετα μέτρα πέραν εκείνων που έχουν ήδη εγκριθεί στο πλαίσιο της ΜΔΣ του 2011 και του προϋπολογισμού του 2012. Προβλέπουμε μια ανάγκη για μέτρα ύψους [11/2] τις εκατό του ΑΕΠ το 2012 και περαιτέρω [5] τοις εκατό του ΑΕΠ για να επιτύχουμε το στόχο του 41/2 του ΑΕΠ[1]. Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής θα επιτευχθεί μέσω περικοπών δαπανών που αποσκοπούν στη μόνιμη μείωση του μεγέθους του κράτους και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κυβέρνησης,….» Παράρτημα V 1, σημείο 6, σελ. 412

«Τα προκαταρτικά αποτελέσματα από την αναθεώρηση των δαπανών θα περιληφθούν στην επικαιροποίηση της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής (ΜΠΔΣ) η οποία θα υποβληθεί στο Κοινοβούλιο μέχρι τον Μάϊο του 2012». Παράρτημα V 2, σελ. 498

Μέχρι το 2014 προβλέπεται να υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα στη γενική κυβέρνηση ύψους 4,5%, που αφορούν και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Επίσης προαναγγέλλει τη λήψη νέων μέτρων ύψους 1,5% του ΑΕΠ για το 2012 και 5% του ΑΕΠ για το 2013, δηλαδή μέτρα ύψους 6,5% του ΑΕΠ (1,3 δις ευρώ) σε ένα χρόνο από τώρα. Πέρα από την ομολογία πως ό,τι και να γίνει δεν υπάρχει περίπτωση να βγουν τα νούμερα, προαναγγέλλει ότι τα μέτρα του Ιουνίου θα είναι  ακόμη πιο σκληρά. 

3. Περιορισμοί στις Λειτουργικές Δαπάνες

«Ψήφιση ενός συμπληρωματικού προϋπολογισμού με στόχο πρωτογενούς ελλείμματος 1% του ΑΕΠ που θα περιλαμβάνει όλες τις αλλαγές που ακολουθούν.

Μείωση λειτουργικών δαπανών του κράτους κατά €200 εκατομμύρια» Παράρτημα V1, σελ. 434 

Αν και δεν εμφανίζονται προς το παρόν οι περικοπές των 400 εκ. € στις λειτουργικές δαπάνες των δήμων, είναι βέβαιο, με την αναθεώρηση του προϋπολογισμού να υπάρξουν νέες περικοπές στους ΚΑΠ και οι νέες ανακοινώσεις περικοπών  μετατίθενται για τα μέτρα που θα ληφθούν τον Ιούνιο.

Επισημαίνεται η ασυμμετρία μεταξύ της εξοικονόμησης 200 εκ. € για το σύνολο του κράτους, και της επιδίωξης  400 εκ. € περικοπών μόνο από την Αυτοδιοίκηση.

Σημειωτέον ότι  για τα 450 εκ. που «από λάθος» δεν συμπεριέλαβε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στον προϋπολογισμό του 2012 και για τα οποία είχαν δεσμευτεί κυβέρνηση και πρωθυπουργός πριν από λίγες μόλις ημέρες ότι θα αποδοθούν στους δήμους, δεν υπάρχει πλέον καμία συζήτηση. Άρα με τους συντηρητικότερους υπολογισμούς οι περικοπές στον προϋπολογισμό των δήμων το 2012 θα ανέλθουν στα 850 εκ. ευρώ και αυτό μέχρι νεωτέρας.

 4. Περιορισμοί στις Επενδυτικές Δαπάνες

«Περικοπή εγχώριων επενδύσεων κατά €400 εκατ. σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2012». Παράρτημα V1, σελ. 434

«Μείωση του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 400 εκατομμυρίων Ευρώ: αυτή η περικοπή θα εφαρμοσθεί μέσω περικοπών στις επιδοτήσεις σε ιδιωτικές επενδύσεις και εθνικώς χρηματοδοτούμενα επενδυτικά έργα». Παράρτημα V 2, σελ. 497

Με βάση τα παραπάνω επιβεβαιώνεται η ορθότητα της πολιτικής πρωτοβουλίας του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ να αποδεσμευτεί η ΣΑΤΑ από το ΠΔΕ.

Ωστόσο ήδη η ΣΑΤΑ από 608 εκ. ευρώ που ήταν στον προϋπολογισμό του 2012 υπογράφηκε στα 470 εκ. ευρώ. Αλλά ακόμη και αυτό το ποσό είναι στον αέρα με δεδομένη την αναθεώρηση του προϋπολογισμού.

5. Περιορισμός αντιδημάρχων

«Εξάλειψη 550 θέσεων αντιδημάρχων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, με ισχύ από το τέλος του Φεβρουαρίου, συμπεριλαμβανομένων και των συσχετιζόμενων θέσεων προσωπικού». Παράρτημα V1, σελ. 434

«Ελάττωση του αριθμού των αντιδημάρχων και του σχετικού προσωπικού με σκοπό την εξοικονόμηση ποσού τουλάχιστον 30 εκατομμυρίων Ευρώ».  Παράρτημα V 2, σελ. 497

Σύμφωνα με το Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής, η εξοικονόμηση τουλάχιστον 30 εκ. ευρώ από την κατάργηση 550 θέσεων αντιδημάρχων σημαίνει ότι η μέση ετήσια αποζημίωση του αντιδημάρχου ανέρχεται σε 54. 545 €. Πρέπει να υπογραμμιστεί δε ότι δεν υπάρχουν σχετιζόμενες με τη θέση του αντιδημάρχου ειδικές θέσεις προσωπικού. Τα 30 εκ. ευρώ για 555 θέσεις αντιδημάρχων είναι τουλάχιστον υπερβολή.

Εκτός των παραπάνω όμως τίθεται και ηθικό θέμα διότι την Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου η ηγεσία του υπουργείο Εσωτερικών δήλωνε στην ΚΕΔΕ ότι αποσύρεται η αναφορά στο άρθρο 1 για τη μείωση του αριθμού των αντιδημάρχων, ενώ την ίδια στιγμή η ρύθμιση αυτή συζητιόταν στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.

Επί της ουσίας όμως πρέπει να τονιστεί ότι με την εφαρμογή του  Καλλικράτη οι περισσότεροι δήμοι της χώρας έχουν έκταση πάνω από 1 εκ. στρέμματα ενώ οι δημοτικές ενότητες είναι 1034. Αν λοιπόν καταργηθούν 550 αντιδήμαρχοι πως θα λειτουργήσει το σύστημα;

Στην κριτική δε που ασκήθηκε, ότι δηλαδή το πολιτικό πρόβλημα του Καλλικράτη ήταν ότι έχανε σε ένα μεγάλο βαθμό η αποκέντρωση και η αρχή της εγγύτητας προς τον πολίτη, ο νόμος το αντιμετώπιζε με την καθιέρωση των τοπικών αντιδημάρχων. Έρχεται το νέο Μνημόνιο και μετά τις περικοπές των πόρων, άρα και της μείωσης των διαθέσιμων κονδυλίων ανά δημοτική ενότητα, κόβει και τους αντιδημάρχους.  Άραγε το επόμενο βήμα πιο μπορεί να είναι;

6. Πολιτικές Προσαρμογής 

«Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής θα επιτευχθεί μέσω περικοπών δαπανών που αποσκοπούν στη μόνιμη μείωση του μεγέθους του κράτους και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων του κλεισίματος φορέων που δεν παρέχουν πλέον αποτελεσματικές δημόσιες υπηρεσίες και στοχευμένων μειώσεων της απασχόλησης στο δημόσιο. Πολλές από αυτές τις περικοπές θα πρέπει να αφορούν τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, την κατηγορία των δαπανών οι οποίες αυξήθηκαν με εκρηκτικό ρυθμό την περίοδο μετά την ένταξη στο ευρώ, αλλά θα θεσπιστούν και συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία του πυρήνα του δικτύου κοινωνικής προστασίας μας και των πιο ευάλωτων τμημάτων του πληθυσμού». Παράρτημα V 1, σημείο 6, σελ. 412 

«Μέχρι το τέλος-Ιουνίου 2012, θα ολοκληρώσουμε ένα σχέδιο για την αναδιάρθρωση των κρατικών λειτουργιών και θα επιτύχουμε πρόσθετη εξοικονόμησης τουλάχιστον [1] τοις εκατό του ΑΕΠ για την περίοδο 2013 – 15. Έμφαση θα δοθεί στο κλείσιμο και τη μείωση του μεγέθους των φορέων της γενικής κυβέρνησης, στον εντοπισμό ευκαιριών για ανάθεση εργασιών σε τρίτους, στον εντοπισμό πλεονάζοντος προσωπικού και στην αναδιάρθρωση τόσο της κεντρικής όσο και της τοπικής δημόσιας διοίκησης.» Παράρτημα V1, σημείο 7, σελ. 414

Εκτός των σχολίων που προηγήθηκαν στην αρχή του κειμένου, να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά χρησιμοποιείται σε επίσημο κείμενο όρος «τοπική δημόσια διοίκηση» και όχι Αυτοδιοίκηση.

Επιπλέον,  το νέο Μνημόνιο δίνει έμφαση και προδιαγράφει την ιδιωτικοποίηση και των υπηρεσιών που προσφέρει η Τοπική Αυτοδιοίκηση στους πολίτες.

Ακόμη και αφήνοντας κανείς στην άκρη ιδεοληψίες και δογματισμούς περί ιδιωτικοποιήσεων των υπηρεσιών των δήμων δεν  μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι  μελέτες δείχνουν πως  το κόστος αυτών των ανταποδοτικών υπηρεσιών ανεβαίνει και άρα θα κληθούν να το πληρώσουν οι ίδιοι πολίτες. 

7. Περιορισμοί σε μισθολογικό κόστος και προσωπικό. 

«Σκοπεύουμε να ευθυγραμμίσουμε τη μισθολογική δαπάνη για τη γενική κυβέρνηση με την επίδοση των πλέον αποτελεσματικών χωρών του ΟΟΣΑ (περίπου στο 9 τοις εκατό του ΑΕΠ). Αυτό θα αποδώσει [11/2] τοις εκατό του ΑΕΠ σε εξοικονομήσεις έως το 2015, συμπεριλαμβανομένου ενός [1/4] τοις εκατό του ΑΕΠ σε νέες εξοικονομήσεις οι οποίες δεν έχουν συμπεριληφθεί στην υφιστάμενη ΜΔΣ. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, θα συνδυάσουμε μεταρρυθμίσεις που αφορούν την αποζημίωση των υπαλλήλων με μειώσεις του προσωπικού.» Παράρτημα V 1, σημείο 7, σελ. 412

«Για την επίτευξη αυτού του στόχου, θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε αυστηρά την υφιστάμενη αναλογία 1:5 προσλήψεις – αποχωρήσεις καθώς και το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης που καθιερώθηκε προσφάτως, να μειώνουμε την απασχόληση συμβασιούχων και να βάζουμε στην εργασιακή εφεδρεία επαρκείς υπεράριθμους δημόσιους υπαλλήλους έως το τέλος 2012 ώστε να πετύχουμε 15.000 υποχρεωτικές αποχωρήσεις (μόλις εξαντληθεί ο χρόνος τους στην εφεδρεία). Η προγραμματισμένη λειτουργική αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης και τα σχέδια για το κλείσιμο, την συγχώνευση ή τη συρρίκνωση φορέων της γενικής κυβέρνησης, θα μας βοηθήσει να προσδιορίσουμε τους υπεράριθμους δημόσιους υπαλλήλους».  Παράρτημα V1, σημείο 7, σελ. 413

«Για τον καλύτερο έλεγχο και περιορισμό των προσλήψεων θα: (i) μειώσουμε την ετήσια είσοδο σε στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές και δημόσιες ακαδημίες σε ένα επίπεδο που είναι σύμφωνο με τα σχέδια προσλήψεων, (ii) αυξάνουμε την εργασιακή εφεδρεία ετησίως, και θα (iii) εξαλείψουμε τις κενές θέσεις στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του δημόσιου τομέα. Εάν προκύψουν υστερήσεις σε σχέση με τις στοχευμένες μειώσεις προσωπικού, θα θεσπίσουμε αμέσως πάγωμα προσλήψεων.» Παράρτημα V1, σημείο 7, σελ. 413

«Έχουμε δεσμευτεί να πετύχουμε τον δημοσιονομικό μας στόχο και είμαστε έτοιμοι να λάβουμε διορθωτικά μέτρα στην περίπτωση υποαπόδοσης. Τα διορθωτικά μέτρα, εάν κριθούν αναγκαία, θα περιλαμβάνουν πρόσθετες στοχευμένες μειώσεις στο μισθολογικό κόστος του δημόσιου τομέα και στις κοινωνικές δαπάνες…» Παράρτημα V1, σημείο 9, σελ. 415

Θα συνεχιστούν οι απολύσεις υπαλλήλων μέχρι να επιτευχθεί ο δημοσιονομικός στόχος και θα ληφθούν επιπλέον διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση υποαπόδοσης συμπεριλαμβανομένων και νέων μειώσεων στο μισθολογικό κόστος του δημόσιου τομέα και στις κοινωνικές δαπάνες.

8. Περιορισμοί Κοινωνικών Προγραμμάτων 

«Πολλές από αυτές τις περικοπές θα πρέπει να αφορούν τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, την κατηγορία των δαπανών οι οποίες αυξήθηκαν με εκρηκτικό ρυθμό την περίοδο μετά την ένταξη στο ευρώ, αλλά θα θεσπιστούν και συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία του πυρήνα του δικτύου κοινωνικής προστασίας μας και των πιο ευάλωτων τμημάτων του πληθυσμού». Παράρτημα V 1, σημείο 6, σελ. 412

«Χρησιμοποιώντας εξωτερική βοήθεια, θα αναλάβουμε μια εις βάθος αξιολόγηση των προγραμμάτων κοινωνικών δαπανών με σκοπό τον καθορισμό επιπρόσθετων μέτρων ύψους [1] τοις εκατό του ΑΕΠ που θα ληφθούν την περίοδο 2013-  2015. Η αξιολόγηση, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου 2012, θα εντοπίσει προγράμματα τα οποία θα διακοπούν, και ευκαιρίες εξορθολογισμού και ενίσχυσης των κύριων κοινωνικών προγραμμάτων για την καλύτερη στήριξη των ατόμων που έχουν ανάγκη και παράλληλα τη μείωση των μεταβιβάσεων σε άτομα που δεν τα έχουν ανάγκη». Παράρτημα V1, σημείο 7, σελ. 414

Προβλέπεται η διακοπή προγραμμάτων κοινωνικών δαπανών με πρόσθετα μέτρα 1% του ΑΕΠ για το 2013-2015. Τα προγράμματα που θα διακοπούν θα γίνουν γνωστά και για τους δήμους μέχρι το τέλος Ιουνίου.

9. Ελεγκτικός μηχανισμός 

«Μόλις έχουν καθορισθεί πλήρως, οι έλεγχοι δαπανών με βάση τη δέσμευση και η αρχιτεκτονική που τους συνοδεύει θα μας βοηθήσει να αποτρέψουμε τις μονάδες, τόσο στο κεντρικό όσο και στο αποκεντρωμένο επίπεδο, από την υπερβολική σπατάλη των προϋπολογισμών τους.» Παράρτημα V1, σημείο 11, σελ. 417

«Το Υπουργείο Οικονομικών εξασφαλίζει την αυστηρή εποπτεία των δεσμεύσεων επί των δαπανών από τις κυβερνητικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, του προϋπολογισμού δημοσίων δαπανών, των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και των νοσοκομείων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των κρατικών επιχειρήσεων, και επίσης τις αποτελεσματικές φορολογικές εισπράξεις έτσι ώστε να εξασφαλισθούν τα ποσοτικά κριτήρια του προγράμματος». Παράρτημα V 2, σελ. 498

«Δημιουργείται ειδικός οδικός χάρτης ο οποίος μεταγλωττίζει όλες τις αρχές συνοχής και αποτελεσματικότητας σε κεντρικό επίπεδο εντός του αποκεντρωμένου περιφερειακού/τοπικού επιπέδου [Μάρτιος 2012]» Παράρτημα V 2, σελ. 503

Παρά τις Συνταγματικές επιταγές η Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζεται από το Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής, όπως οι άλλοι φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Δημιουργείται ειδικός οδικός χάρτης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά χωρίς τη συμμετοχή της. Όλες οι αποφάσεις για το κεντρικό κράτος, εξειδικεύονται και για τους δήμους, δηλαδή πόσο και ποιες δαπάνες θα περικοπούν, που και ποιες απολύσεις θα γίνουν, ποιες αναδιαρθρώσεις υπηρεσιών θα γίνουν.  Φυσικά όλα θα γίνουν χωρίς τη συμμετοχή των δήμων και εφόσον δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα θα συνεχιστούν οι περικοπές