ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: www.localit.gr
Μειώνονται επιχορηγήσεις και δαπάνες, αυξάνονται έσοδα από φόρους και τέλη, ενώ προβλέπεται πλεόνασμα 4,7 δισ. ευρώ για την τετραετία 2011-2015.
Το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα «νίκησε» και τον «Καλλικράτη», όχι… κατά κράτος, αλλά κατά 285 εκατ. ευρώ μείον, και επιπλέον των ήδη γινομένων περικοπώ, στα ταμεία των δήμων της χώρας.
Αυτή είναι η διαφορά που υπάρχει μεταξύ όσων προέβλεπε ο προϋπολογισμός 2011 για τη συνολική επιχορήγηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, 5.285 εκατ. ευρώ, και όσων προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο, 5.001 εκατ. ευρώ.
Αντιθέτως το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει ότι η Αυτοδιοίκηση θα αυξήσει (;!) τα ίδια έσοδά της από δημοτικούς φόρους και τέλη στην τετραετία 2012-2015 κατά 800 εκατ. ευρώ και θα μειώσει τις δαπάνες της κατά 685 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 580 εκατ. ευρώ από δαπάνες κοινωνικού, προνοιακού, πολιτιστικού χαρακτήρα.
Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, δηλαδή, η συνολική εξοικονόμηση για το 2011 προβλέπεται να ανέλθει στα 1,4 δισ. ευρώ περίπου, ενώ για την τετραετία οι δήμοι θα έχουν πλεόνασμα 4,7 δισ. ευρώ.
Πάντως μέχρι στιγμής, μέσα οικονομικού έτους, οι δήμοι δεν γνωρίζουν τις χρηματοδοτήσεις που θα λάβουν για φέτος για να καλύψουν τις ανάγκες τους, έχουν εισπράξει μόλις 1,5 δισ. ευρώ για τα λειτουργικά τους έξοδα, δεν έχει μπει ακόμη ούτε ένα ευρώ στα ταμεία τους για επενδύσεις, αφού η απόδοση της ΣΑΤΑ είναι μηδενική. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι οι δήμοι που δυσκολεύονται να αποδώσουν ακόμη και τους μισθούς των υπαλλήλων.
Μειώσεις σε ΚΑΠ και ΣΑΤΑ το 2011
Τούτων δοθέντων, λοιπόν, μια προσεκτική ανάγνωση των αριθμών του Μεσοπρόθεσμου μας οδηγεί στα εξής δεδομένα:
Για το 2011 οι δήμοι και οι περιφέρειες θα εισπράξουν επιχορήγηση ( ΚΑΠ και ΣΑΤΑ) ύψους 5.000 εκατ. ευρώ (έναντι των 5.848 εκατ. ευρώ που προέβλεπε ο «Καλλικράτης» ή των 5.285 εκατ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός). Το ακριβές ποσό που θα κατανεμηθεί στους δήμους παραμένει ακόμη άγνωστο, δεδομένου ότι ακόμη δεν έχει υπογραφεί η ΚΥΑ για την κατανομή των ΚΑΠ. Οι δήμοι, πάντως, μέχρι 25 Μαΐου είχαν εισπράξει συνολικά 1.559,45 εκατ. ευρώ, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι αν συνεχιστεί η απόδοση της κρατικής επιχορήγησης μ’ αυτούς τους ρυθμούς δεν πρόκειται να τους αποδοθούν όσα προβλέπονται στο Μεσοπρόθεσμο.
Σε κάθε περίπτωση στο παραπάνω συνολικό ποσό των 5.000 εκατ. ευρώ έχουν συμπεριληφθεί, πρώτον, η μείωση του 10%, 563 εκατ. ευρώ, που προβλέπει ο νόμος 3867/2010 και, δεύτερον, το κόστος μισθοδοσίας προσωπικού πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (400 εκατ. ευρώ).
Δεν έχει, όμως, συμπεριληφθεί το κόστος για τη μισθοδοσία των καθαριστριών των σχολείων, ύψους 100 εκατ. ευρώ, οι οποίες μέχρι τώρα –μαζί και οι υπάλληλοι των ΤΥΔΚ που μετατάχθηκαν στους δήμους– πληρώνονται έναντι.
Το δεύτερο που προκύπτει είναι ότι μείωση, σημαντικότατη, θα έχει και το ποσό της ΣΑΤΑ που θα κατανεμηθεί φέτος στους δήμους. Αυτό είναι πιο ξεκάθαρο, διότι έχει ήδη υπογραφεί η σχετική ΚΥΑ, η οποία προβλέπει ποσό μειωμένο κατά 42 εκατ. ευρώ από αυτό που προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσμο. Δηλαδή η ΣΑΤΑ, που αναμένεται να κατανεμηθεί στους δήμους για το 2011, σύμφωνα με τη σχετική ΚΥΑ, ανέρχεται στα 600 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών έχουν κατανεμηθεί μόνο 23 εκατ. ευρώ για την πυροπροστασία.
Σημειωτέον ότι έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος από την τελευταία κατανομή της μισής τακτικής ΣΑΤΑ στους δήμους και οι αιρετοί θέτουν ως επείγον αίτημα να ξεκινήσει η κατανομή της πρώτης δόσης για το 2011, προκειμένου να ξεχρεώσουν οι δήμοι τις οφειλές τους στις τοπικές αγορές.
Δεύτερο, επίσης, επείγον αίτημα είναι να τους αποδοθεί το δεύτερο 50% από τη φετινή δόση των παρακρατηθέντων, δηλαδή 107 εκατ. ευρώ.
Για την ιστορία, πάντως, να αναφέρουμε ότι πέρυσι αποδόθηκε η μισή ΣΑΤΑ, ο «Καλλικράτης» για το 2011 προέβλεπε απόδοση ΣΑΤΑ στους δήμους 772 εκατ. ευρώ, ο προϋπολογισμός 695 εκατ. ευρώ, η ΚΥΑ 600 εκατ. ευρώ και το Μεσοπρόθεσμο 642 εκατ. ευρώ. Για τα έτη 2012-2015 η ΣΑΤΑ, σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, προβλέπεται ότι θα ανέρχεται σταθερά στα 659 εκατ. ευρώ.
Ο εφαρμοστικός νόμος θέτει ανώτατο πλαφόν στην επιχορήγηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Η πτωτική μέχρι σήμερα τάση στις επιχορηγήσεις της Αυτοδιοίκησης από την κεντρική κυβέρνηση παγιώνεται και θεσμοθετείται διά νόμου.
Συγκεκριμένα, ο εφαρμοστικός του Μεσοπρόθεσμου νόμος (άρθρο 38, παρ. 4) προβλέπει ότι εφεξής το συνολικό ποσό των ΚΑΠ των δήμων και των περιφερειών που εγγράφεται στον προϋπολογισμό δεν μπορεί να υπερβαίνει κατ’ έτος το ποσό των 5,2 δισ. ευρώ.
Πρόβλεψη για είσπραξη 700 εκατ. ευρώ από τοπικούς φόρους και τέλη
Αντιθέτως, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει ότι η Αυτοδιοίκηση θα αυξήσει τα ίδια έσοδά της (φόρους, τέλη, δημοτική περιουσία κ.λπ.) στην τετραετία 2012-2015 κατά 700 εκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι τα ίδια έσοδα της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης είναι περιορισμένα, το ποσό αυτό αφορά κυρίως τους δήμους. Ειδικότερα προβλέπεται ότι τα ίδια έσοδα θα είναι:
το 2011 2.670 εκατ. ευρώ
το 2012 2.799 εκατ. ευρώ
το 2013 2.995 εκατ. ευρώ
το 2014 3.202 εκατ. ευρώ
το 2015 3.369 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση αυτή αναμένεται να προέλθει κατά 500 εκατ. ευρώ από τέλη και δικαιώματα και 100 εκατ. ευρώ από τη φορολογική ενημερότητα. Ωστόσο, παραμένει ζητούμενη η απάντηση στο ερώτημα πώς γίνεται σε περίοδο ύφεσης τα έσοδα του κεντρικού κράτους, παρά τις εξωγενείς παρεμβάσεις, να μειώνονται και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αυξάνονται; Επίσης, ακόμη και αν υπολογιστούν οι χρηματοροές από το ΕΣΠΑ, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί τέτοια αύξηση, δεδομένου ότι οι επενδύσεις αναμένεται να μειωθούν.
Μείωση κοινωνικών και επενδυτικών δαπανών κατά 685 εκατ. ευρώ από 2011 έως 2015
Μείωση δαπανών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά 685 εκατ. ευρώ για την επόμενη τετραετία προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο. Ειδικότερα, προβλέπεται μείωση των δαπανών για αμοιβές προσωπικού κατά 34 εκατ. ευρώ με την εφαρμογή του κανόνα πέντε φεύγουν, ένας έρχεται.
Επίσης, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει επιπλέον παράταση επενδυτικής ανομβρίας στο σύνολο της Αυτοδιοίκησης της χώρας για την επόμενη τετραετία, και μάλιστα υπολογίζεται ότι οι επενδυτικές δαπάνες όχι μόνο δεν θα μείνουν ως έχουν σήμερα, αλλά θα μειωθούν κατά 90 εκατ. ευρώ.
Εν κατακλείδι, λοιπόν, οι εξοικονομήσεις για την Αυτοδιοίκηση για την τετραετία 2012-2015 αναμένεται να φτάσουν περίπου στο 1,4 δισ. ευρώ –685 εκατ. από τη μείωση των δαπανών και 700 εκατ. ευρώ–, ενώ για φέτος, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών, οι εξοικονομήσεις έφτασαν στα 900 εκατ. ευρώ.
Επίσης, μέσα στην τετραετία προβλέπεται μείωση των «λοιπών δαπανών» κατά 580 εκατ. ευρώ. Δεδομένου πως σ’ ό,τι αφορά τους δήμους στις λοιπές δαπάνες συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των άλλων οι δράσεις προνοιακού, πολιτιστικού και κοινωνικού χαρακτήρα, προγράμματα πρόληψης κ.ά., γίνεται φανερό ότι αυτές θα «εξαφανιστούν» από τον αυτοδιοικητικό χάρτη δραστηριοτήτων για την επόμενη τετραετία, εκτός αν οι δήμοι έχουν αυξημένα ίδια έσοδα και μπορούν να διαθέσουν κονδύλια για τέτοιου είδους δραστηριότητες.
Και πλεόνασμα 4,7 δισ. ευρώ στην τετραετία!
Σημαντικότατα και κλιμακούμενα πλεονάσματα για την τετραετία 2012 -2015 προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, συνολικού ύψους 4,7 δισ. ευρώ.
Με δεδομένο ότι το νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς για τους ΟΤΑ, το ερώτημα που προκύπτει είναι με ποια, άραγε, διαδικασία θα δημιουργηθούν πλεονάσματα από τους δήμους και τις περιφέρειες;
Πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ»: Πρακτικά αδύνατη η υλοποίηση
Οπως έχει καταγραφεί από ανεπίσημες δηλώσεις του πρώην υπουργού Εσωτερικών, προκύπτει ότι προσβλέπει σε χρηματοδότηση του προγράμματος με 75% από τους ΚΑΠ και μόνο με 25% από το εθνικό ΠΔΕ, δηλαδή οι δήμοι θα χρηματοδοτήσουν τα 2,4 δισ. ευρώ από τα 3,2 δισ. ευρώ που τους αναλογούν από το «ΕΛΛΑΔΑ», γεγονός που εάν αληθεύει καθιστά πρακτικά αδύνατη την ύπαρξη αυτού του προγράμματος ή την αναζήτηση άλλων πηγών χρηματοδότησης πέραν των ΚΑΠ.
Η γενική εκτίμηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μετά και την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου είναι πως με τα νέα μέτρα αμφισβητούνται και ανατρέπονται όλες οι κατακτήσεις των τελευταίων τριάντα χρόνων.
Μειώνονται τα έσοδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την κρατική επιχορήγηση (που ειρήσθω εν παρόδω αναλογεί στο 3,1% του ΑΕΠ, είναι μικρότερη του 50% του μέσου ευρωπαϊκού όρου) και μετατίθεται το κόστος λειτουργίας των δήμων στους πολίτες.
Η Αυτοδιοίκηση, τονίζουν, έχει ανάγκη από άμεση στήριξη και επενδυτικές ενέσεις για να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και να καταστεί δυνατή η στήριξη των τοπικών οικονομιών.
Βέβαια, η αλλαγή προσώπων στην ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών αφήνει «χαραμάδες» αισιοδοξίας για επανεξέταση των αιτημάτων της Αυτοδιοίκησης και επαναπροσδιορισμό των λύσεων και το κυριότερο να βρεθούν τρόποι και πόροι για «επιστροφή στην τοπική ανάπτυξη» και στη στήριξη της τοπικής απασχόλησης.
Ο καιρός θα δείξει το εφικτό του πράγματος…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου